Nowa wersja podręcznika jest kontynuacją pierwszego wydania z 2004 roku, które powstało dzięki współpracy farmakologów oraz lekarzy praktyków z Katedr i Klinik Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. W założeniu miała to być monografia dotycząca wyłącznie leków stosowanych w ratownictwie medycznym. Jednakże w trakcie pracy postanowiłyśmy rozszerzyć część poświęconą postępowaniu w stanach zagrożenia życia. Nigdy nie można z góry przewidzieć czasu i okoliczności zaistnienia stanu nagłego, dlatego osoba ratująca powinna być również przygotowana do przeprowadzenia działań ratowniczych. Wiadomo, że właściwe i szybko wdrożone postępowanie w pierwszych minutach zagrożenia życia często decyduje o dalszym leczeniu i szansach na uratowanie chorego. Jeżeli na przykład podstawowe zabiegi zostaną przeprowadzone w ciągu 4-5 minut od zatrzymania krążenia, to można wówczas zapobiec nieodwracalnym uszkodzeniom mózgu. W istocie, zadanie ratownika medycznego polega na niezwłocznym udzieleniu pierwszej pomocy i jak najszybszym przekazaniu ciężko chorego (poszkodowanego w wypadku, zatrutego itp.) pod specjalistyczną opiekę lekarską. Podręcznik wzbudził duże zainteresowanie w środowisku medycznym i to skłoniło nas do przygotowania nowej, zmodernizowanej wersji.
Niniejsze opracowanie zawiera nie tylko uaktualnione dane na temat organizacji ratownictwa medycznego i związane z nią przepisy prawne, wytyczne europejskie w zakresie resuscytacji, przypomnienie zasad postępowania z poszkodowanym w różnych naglących przypadkach omówione w pierwszym wydaniu, ale zostało poszerzone:: o postępowanie w przypadku wstrząsu anafilak-tycznego, w ciężkim zaostrzeniu astmy oskrzelowej, w porodzie fizjologicznym, resuscytacji kobiet ciężarnych oraz o postępowanie w urazach i ostrych chorobach jamy brzusznej. W opisie poszczególnych leków podałyśmy najważniejsze, zgodne z aktualną wiedzą informacje o mechanizmach ich działania, wskazaniach i przeciwwskazaniach w stosowaniu, dawkach, drogach podawania. Dawki podstawowych leków, stosowanych w stanach zagrożenia życia u dorosłych, dzieci, a także noworodków, podałyśmy w osobnych tabelach. Zamieściłyśmy również uaktualnioną listę leków, stosowanych często w lecznictwie, podając ich nazwy międzynarodowe, najczęstsze synonimy i zaszeregowanie do odpowiedniej grupy pod względem działania farmakologicznego oraz listę leków, które mogą być podawane przez ratownika medycznego bez konsultacji z lekarzem (wg Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dn. 14.01.2008 r. załącznik nr 1). Pragniemy podkreślić, że ratownik medyczny może zastosować samodzielnie te leki, które znajdują się na liście zatwierdzonej przez Ministerstwo Zdrowia, a pozostałe leki podaje tylko na zlecenie lekarza, który decyduje o wy borze konkretnego leku i wielkości dawki na podstawie oceny indywidualnego przypadku. Mając na względzie konieczność jak najszybszego przekazania osoby zatrutej w ręce toksykologów, załączyłyśmy też spis adresów, faksów i telefonów ośrodków ostrych zatruć, jak i adresy Ośrodków Toksykologicznych czynnych całą dobę.
Książka ta jest adresowana nie tylko do słuchaczy Wydziału Nauk o Zdrowiu ze specjalnością ratownictwa medycznego, ale również do lekarzy, pielęgniarek i wszystkich osób stojących wobec konieczności udzielania nagłej pomocy medycznej.
Spis treści:
Skróty i symbole
- Ratownictwo medyczne - wstęp
- Ratownictwo medyczne - organizacja
- Zasadnicze ogniwa ratowania i świadczenia pomocy medycznej w wypadkach i katastrofach
- Postępowanie resuscytacyjne
- Specjalistyczne postępowanie resuscytacyjne
- Resuscytacja kobiety ciężarnej
- Resuscytacja noworodków
- Zebranie wywiadu
- Drogi podawania leków w resuscytacji
- Powikłania związane z przetaczaniem płynów
- Postępowanie w przypadku narażenia na zakażenie HBV, HCV HIV
- Postępowanie z pacjentem w zależności od stanu przytomności
- Postępowanie powypadkowe
- Postępowanie we wstrząsie pourazowym wg schematu ABC - resuscytacji
- Wstrząs anafilaktyczny
- Postępowanie w przypadku oparzeń
- Postępowanie w zaostrzeniu astmy oskrzelowej
- Postępowanie w stanie padaczkowym
- Profilaktyka tężca w przypadku zranienia
- Profilaktyka wścieklizny
- Postępowanie w zaburzeniach termoregulacji
- Urazy i ostre choroby jamy brzusznej
- Postępowanie w porodzie samoistnym
- Ostre zatrucia, uzależnienia
- Medyczne czynności ratunkowe, które mogą być podejmowane przez ratownika medycznego (wg Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14.01.2008 r., załącznik nr 1)
- Farmakologia ważniejszych leków stosowanych w medycznych działaniach ratunkowych
- Szczegółowe omówienie leków stosowanych w medycznych działaniach ratunkowych
Leki często stosowane w terapii - wykaz wg nazw międzynarodowych
Leki często stosowane w terapii - wykaz wg nazw handlowych
Adresy Ośrodków Informacji w przypadku zatruć
Piśmiennictwo
Skorowidz leków
Uzupełnienia opisu leków